De Moestuin

Ingredient

Walnoten

terug

In de beschrijving van een kloostertuin van omstreeks 817 worden bij de boomgaard onder andere genoemd: de hazelnoot, de walnoot en de tamme kastanje. Er wordt dus al heel lang van gegeten. Vanuit de toenmalige gezondheidsleer, van de Arabische arts-filosofen Avicenna en Averroes, kwam daar echter wel een waarschuwende vinger bij te pas. Noten worden wel als braak- en laxeermiddel aanbevolen want : ‘ze maken heet en droog, worden nauwelijks verteerd, schaden de maag en verhaasten de stoelgang.’

De middeleeuwse gezondheidsleer werkte met vier vochten en daarmee corresponderende temperamenten. Noten waren heet en droog en hadden daarmee zelf een cholerisch temperament, wat ze bij de eter ook weer opwekten. Vandaar dat ze slecht waren voor koortsige mensen maar in een koud jaargetijde als tegenwicht weer niet zo schadelijk. Beoordeelt u zelf of u het nu koud genoeg vindt om u er aan te wagen.

In de in 1514 verschenen vertaling ’t Regement der Ghesontheyt’ staat over kastanjes : ‘Castanien sijn swaer te verduwen’ , ze veroorzaken melancholische humeuren (koud en droog temperament), verstoppen de aderen, maar ze voeden het lichaam stevig en hebben een zekere scherpheid, waardoor de eter na de maaltijd wel ‘bekwaam’ is.

De walnoot (Juglans regia) is een loofboom die het in onze streken goed doet. De ‘okkernoot’ is sinds het leesplankje het Nederlandse symbool voor alle noten geworden. De tamme kastanje (Castanea sativa) is oorspronkelijk afkomstig uit Zuidoost-Europa (Turkije). De vruchten hebben net als de paardekastanje een stekelige bolster. In het begin van de vorige eeuw heeft men tuin en park van het zestiende-eeuwse kasteel Sypesteyn in Nieuw-Loosdrecht naar beste weten weer gereconstrueerd : walnoot en tamme kastanje zijn daar toen geplant. Walnoten zijn ook weer aangeplant op het veldje achter de tuin van De Aardvlo bij Oud-Amelisweerd, enkele tamme kastanjes staan achter op het speelveld bij theehuis Rhijnauwen.

In de directe omgeving van de tuin zijn de belangrijkste boomsoorten van het Kromme Rijn rivierengebied te zien: de els, essen , olijfwilgen, iepen (langs het water en de sportvelden bij de Laan van Maarschalkerweerd), de hazelaar (links bij onze ingang), eiken (o.a. bij fort Vechten, de Marsdijk) eik en beuk op het landgoed (vochtig voedselrijk parkbos), heel oude haagbeuken bij een boerderij in Oud-Wulven.